HYGIENE IN TANDARTSPRAKTIJKEN


DE THEORIE

Dit is een verhaal dat eigenlijk niemand wil horen maar we vertellen het toch en u zult het daarna niet makkelijk vergeten.

Over de tandarts praten we eigenlijk liever niet en het zal met die hygiëne bij tandartsen toch heus wel goed zitten?
Alles ziet er clean en high-tech uit en er wordt kennelijk niet op een paar centen gekeken.

Bovendien dragen tandartsen nu toch allemaal mondmaskers, handschoenen en brillen. En worden tandartsen niet net als slagers en restauranthouders door inspecteurs van de gezonheidszorg streng in de gaten gehouden ?

Ga weg bij een tandarts die geen handschoenen gebruikt.



HANDSCHOENEN

Mondmaskers en handschoenen zijn onontbeerlijk in de strijd tegen kruisinfectie, maar als handschoenen verkeerd gebruikt worden beschermen ze alleen de tandarts en niet de patiënt.
Handschoenen zijn zinloos als je er een telefoon mee opneemt,
er een hand mee geeft of er een deur mee opendoet.

Handschoenen worden dan een ideaal middel om bacteriën over de hele praktijk uit te smeren.



DE PRAKTIJK

Heeft U wel eens goed naar een tandartsinstallatie durven kijken?
Als de tandarts even moet telefoneren heeft u de tijd om eens goed om u heen te kijken.
Meestal staat er rechts naast U een soort karretje met een dashboardachtig front. Het kan ook zijn dat alles aan een soort hijskraanarm is gemonteerd die uitnodigend boven uw hoofd hangt. . . Uit het dashboard van zo'n karretje steken minimaal:
- twee boren, een langzame en een snelle
- een spuit voor water/lucht
- een tandsteenverwijderapparaat
- en een felle lamp waar blauw licht uit komt.

Aan uw linkerkant, bij de assistente, bevindt zich meestal een kleiner dashboardje waar een grote en een kleine speekselzuiger uit komen.

We gaan al die apparaten eens kritisch bekijken.


DE SNELLOOPBOOR

Deze zogenaamde airotor is zonder twijfel het meest gevreesde wapen van een tandarts.
Hij wordt aangedreven door perslucht, draait zo'n 400.000 toeren per minuut en maakt eeen verschrikkelijk geluid. Een boor die zo snel draait moet met water worden gekoeld anders verbrandt alles.

Het water dat daarvoor wordt gebruikt is echter bij veel tandartsinstallaties zwaar besmet.

Snelloopboren zijn eigenlijk molentjes die draaien door de luchtdruk.
Als een tandarts stopt met boren, stopt eerst de luchtdruk. Het boormolentje draait in de mond nog even door en stopt na een paar seconden. Dit nalopen heeft een akelige bijwerking. Een molentje dat nog doordraait zonder perslucht werkt als een pompje. Er is aangetoond dat vocht uit de mond ( met daarin mogelijk speeksel en bloed ) enkele centimers in zo'n boorkop wordt teruggezogen.


Bij de laatste enquête van de Inspectie voor de Gezondheidszorg
( mei 1998) bleek dat 84% van alle Nederlandse tandartsen deze snelloopboren niet volgens voorschrift van binnen desinfecteren.

Als je zo'n boor alleen maar aan de buitenkant schoonmaakt krijgt de volgende patiënt het opgezogen materiaal van de vorige patiënt letterlijk voor zijn kiezen.

Uit talloze publicaties blijkt dat het koelwater in veel tandartspraktijken tienduizenden malen meer bacteriën bevat dan b.v. ons drinkwater.

Op het besmette water in tandartsinstallaties gaan we later nog dieper in.


DE LANGZAME BOOR

De langzame boor wordt meestal aangedreven door een electromotor, tussen de motor en de boor zelf zit het zogenaamde hoekstuk.

Deze hoekstukken zitten vol fijne tandradertjes, die tijdens de behandeling verschrikkelijk smerig worden. Ook deze hoekstukken worden vaak niet na elke patiënt volgens de voorschriften van binnen gereinigd en gedesinfecteerd. ( rapport Gezondheidsraad )
De electromotor zelf vormt overigens ook nog een probleem. Iedere keer als een tandarts van hoekstuk wisselt wordt de motor vastgepakt en dus besmet. De besmette motor verdwijnt vroeg of laat in de parkeerbeugel die daardoor op zijn beurt . . . juist.




DE WATER-LUCHT SPUIT

De water-luchtspuit wordt ook vaak de meerfunctiespuit genoemd omdat hij water, lucht en een mengsel van die twee ( = spray ) kan leveren. Functiespuiten hebben meestal twee knopkraantjes die net als bij de speekselzuigers gedurende de hele behandeling worden vervuild met speeksel en soms bloed. Functiespuiten zijn erg moeilijk schoon te maken ( ze kunnen er soms zelfs niet eens af ).

En tot overmaat van ramp hebben deze functie-spuiten vaak een verwarmingselement dat het water ( spoelt u maar ) aangenaam verwarmt, helaas precies op die temperatuur voelt ook Legionella zich prettig.


HET TANDSTEENAPPARAAT

Tandsteen kan verwijderd worden met een heel snel trillend beiteltje, de zgn. ultra-sone scaler. Ultrasoon betekent letterlijk dat je het niet kan horen, maar dat klopt niet want ook dit apparaat veroorzaakt een afschuwelijk krijsend geluid. Deze snelle beitel wordt gekoeld met hetzelfde niet altijd zo schone water. Hierbij ontstaat een enorme nevel.

Deze besmette nevel ontstaat op een uiterst ongelukkige plaats, precies voor de ingang van ons ademhalingssysteem,namelijk onze wijd opengesperde mond.


HET KOUDLICHTAPPARAAT

Het koudlichtapparaat wordt gebruikt om de moderne vulmaterialen te laten uitharden. Dit blauwe licht is niet echt gevaarlijk maar je moet er niet te lang recht inkijken. Handvat en inschakelknopppen zijn meestal niet makkelijk schoon te maken. De glazen staaf waar het blauwe licht uitkomt kan en moet na elke behandeling worden gedesinfecteerd of gesteriliseerd.